Moerdijk

Op 21 maart was de afronding van de zgn. kerntakendiscussie binnen de gemeenteraad. Deze discussie is opgestart door de raad zelf omdat B&W dat steeds lieten liggen en de raad het zeer belangrijk vindt om vast te stellen welke taken de gemeente wel of niet uit gaat voeren de komende jaren.
Hieronder de door mij ingebrachte zaken.

De gemeente is een onderdeel in het zogenaamde huis van Thorbecke. Een huis dat door deontwikkelingen van de laatste jaren danig lijkt te kraken. Traditioneel volgens dit model voert de gemeente haar taken uit in medebe- wind en autonomie. De taken uit medebewind zijn veelal door het rijk opgelegd. En dat worden er steeds meer, denk bijvoorbeeld aan de decentralisatie van jeugdzorg. Er wordt echter meteen bezuinigd door de rijksoverheid op de bijdrage waardoor voor gemeenten het uitvoeren van taken in autonomie een stuk moeilijker wordt.

De doelstelling van de gemeente is op het eerste gezicht gericht op het algemeen welzijn van de samenleving in haar gebied. Bij de uitvoering van deze doelstelling staan voor de SP drie begrippen centraal:

menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit

.Zij vormen samen de meetlat waarmee wij ontwikkeling- en en alternatieven beoordelen. Wat positief uitvalt langs deze meetlat,zullen we bevorderen, wat negatief uitvalt zullen we proberen te voorkomen of proberen te bestrijden.

Er is een algemene tendens waar te nemen dat de over- heid zich terug trekt. Terug naar de zogenaamde kerntaken en meer taken overlaten aan burgers en maatschappij. Wat blijft van de overheid en wat kan worden losgelaten. Maar het is ook aan de overheid; cq. de gemeente; om goed te organiseren - door goede en duidelijke voorwaarden te scheppen - waardoor mensen hun leven zoveel mogelijk in eigen hand kunnen nemen. Dat vraagt goede publieke voorzieningen en
goede sociale zekerheid. Kortom gemeenten hebben ons inzien een taak deze voorwaarden te verwezenlijken. Wellicht zou de titel niet "de kunst van het loslaten" moeten zijn maar de kunst van het verbinden.

Terug naar de kerntakendiscussie. Waarbij wij in de eerste plaats de complimenten geven aan al diegenen die zich hebben ingezet om te komen waar we nu zijn. Deze kerntakendiscussie die reeds ergens in 2010 opgestart had moeten worden. Na vele haperingen heeft de Raad uiteindelijk het initiatief naar zich toe getrokken en is de werkgroep aan de slag gegaan. Er ligt nu een duidelijke notitie die tot stand is gekomen in een helder proces.

Dan de status van dit stuk. Voor ons is het niet meer dan richting gevend. Wij vinden dat vanwege de hierboven genoemde redenen een genoemde taak wel degelijk van belang kan zijn en in een specifieke situatie zelfs een kerntaak kan zijn. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het feit dat door het loslaten of het vermarkten van de taak de leefbaarheid van een kern danig wordt aangetast. De huidige uitkomsten kunnen dan ook linksom of rechtsom worden uitgelegd.

In de notitie zijn 32 beleidsvelden benoemd en is aangegeven welk beeld er is gekomen uit de discussie. In veel van de genoemde conclusies kunnen wij ons wel vinden als het gaat om de algemene richting. Bij enkele punten hebben wij een kleine taalkundige opmerking waardoor het beeld beter uit de verf komt. Zo vinden wij dat het beheer van openbare ruimte een kerntaak is maar dat bij de uitvoering niet een grote rol kan maar zal worden gegeven aan de inwoners. Ook als het gaat om gebiedsplannen vinden wij dat een zaak van de bewoners, Echter zal de gemeente daar wel het plan moeten toetsen en de middelen beschikbaar moeten stellen om de uitvoering te kunnen verwezenlijken.

Een geheel afwijkende mening hebben wij als het gaat om deelneming in nutsbedrijven. Wij zien daar wel degelijk een taak voor gemeente. Het overlaten aan de markt is geen optie. Dat leidt tot hogere prijzen en slechte service. Het is een kerntaak van overheid en gemeente zorg te dragen voor publieke diensten. Wat openbaar vervoer betreft is het, gezien de beperkingen die de provincie biedt, wellicht mogelijk het netwerk te verfijnen. De vraag is of de gemeente hier niet meer zou moeten doen om leefbaarheid van de kernen te verbeteren. Het nu geformuleerde beeld doet de indruk ontstaan dat de gemeente hier geen heil in ziet.

Ook wat de bibliotheek betreft geeft het beeld niet een volledig zicht. Bibliotheken spelen steeds meer in op nieuwe media maar worden ook erg beperkt door allerlei regelingen. Wat dat betreft zou er in Nederland voor het Noorse model gekozen moeten worden waarin de rechten voor elektronische boeken afgekocht wordt en bibliotheken hun taken beter kunnen verrichten. Binnen vijf jaar zijn daar alle Noorse boeken gepubliceerd tussen 1900 en 2000, digitaal beschikbaar. Helaas kunnen wij dat als gemeente niet zelf organiseren, daar ligt een taak van de rijksoverheid.

Waar het gaat over vrijwilligerswerk dan kunnen we constateren dat met een terugtrekkende gemeente deze tak van sport veel belangrijker wordt. Wij vinden het van belang dat de gemeente hier een rol blijft vervullen. Wij vinden dat als het gaat om uitvoering van het accommodatiebeleid de gemeente wel degelijk een kerntaak heeft als het gaat om het in stand houden van gemeenschapshuizen. Het beheren en exploiteren kan als particulier ter hand worden genomen maar dient binnen een publieke context te gebeuren.

Voor het stimuleren van de economie en aantrekken van bedrijven vinden wij REWIN niet de goede partner. Het inschakelen van REWIN door andere gemeenten heeft er al toe geleid dat grote logistieke bedrijven met veel werkgelegenheid vertrokken zijn uit Moerdijk naar o.a. Roosendaal en Waalwijk. Het zou beter zijn dat aan het Industrie- en Havenschap Moerdijk over te laten. Voor de kleinere bedrijven- en industrieterreinen zou de gemeente dat eventueel zelf kunnen doen. Als het gaat om goed onderwijs dat aansluit bij de bedrijven in Moerdijk pleiten wij al jaren voor de komst van volwaardige beroepsopleiding in de gemeente.

Tot slot komt ook de discussie rondom het zwembad in de kerntakendiscussie naar voren. Het SP standpunt is dat we, net als het beeld wel bevestigd, willen gaan voor één goed uitgerust zwembad. Bij het afstoten van de andere baden moet goed gekeken worden wat de mogelijkheden zijn, of het burgerinitiatief kansen geeft of zich kan bewijzen. Aan dit voorstel dient wel als voorwaarde te worden gekoppeld dat er een goede bereikbaarheid is, door bijvoorbeeld een busvoorziening en dat door alle basisscholen het schoolzwemmen weer wordt ingevoerd. Maar dit standpunt zullen wij graag nogmaals delen indien het college met een gedegen voorstel komt.

Wat we in de huidige kerntakendiscussie missen is de norm die we gaan hanteren bij het uitvoeren van wettelijke taken. Zoals de notitie al zegt kun je daarin vaak nog een eigen invulling geven of meer doen omdat men in Den Haag nalatig is geweest. De SP ziet graag dat de gemeente een goed vangnet gaat bieden voor mensen die aan de onderkant van de maatschappij terecht komen. Een ruimhartig beleid; een aanvaardbaar tarief voor de huishoudelijke zorg etcetera;. waardoor Moerdijk uiteindelijk in de monitor werk en inkomen een stuk hoger uit gaat komen dan nu het geval is.

Het stuk is echter geen afgerond verhaal; zoals de opstellers aangeven zal er steeds vaker een afweging gemaakt moeten worden. Er dient minimaal enige richting te worden gegeven. Dat is ook wat wij uiteindelijk van het college verwachten als zij met dit document en natuurlijk onze pmerkingen en waardevolle aanvullingen aan de slag gaat; maar met gezond verstand. En daar waar dat noodzakelijk is ook met afwijkende onderbouwde mening(en) durven te komen als de doelstelling van onze gemeente in gevaar komt en loslaten een vrije val kan betekenen. Wat de SP dan ook graag zou horen is welke status aan dit stuk door de partijen wordt gegeven en of zij dit alles in hard beton gegoten vinden. Iets waar wij geen voorstander van zijn. De huidige opzet biedt genoeg aanknopingspunten daar ook in het vervolg handen en voeten aan te geven.

Bennie Blom
fractievoorzitter SP Moerdijk
21-03-2013