Moerdijk

Het jaar 2011 staat in het teken van bezuinigen. De voorstellen die het college heeft gedaan waren soms ondoordacht. Het leek erop dat de onhaalbaarheid van een voorstel de ruimte van de bezuinigingen moest goedmaken en de aandacht moesten afleiden.

Als het gaat om bijvoorbeeld het sluiten van de zwembaden en het vragen van een huursom aan verenigingen voor het gebruik van sportvelden. Wat laatstgenoemde betreft roepen de verenigingen om harmonisatie. Het harmonisatie beleid gemeentelijke buitensportaccommodaties is al in 1998 vastgesteld. Maar het is het college in het algemeen en de verantwoordelijk portefeuillehouder in het bijzonder; blijkbaar niet gelukt hier vorderingen te maken. Nu een keuze maken om verenigingen voor het blok en een onbetaalbare huursom te zetten zou kunnen betekenen dat er heel veel gesproken is met verenigingen maar men er niet uit is gekomen. Of dat er een noodsprong wordt gemaakt om van deze verantwoordelijkheid af te komen omdat men niet capabel genoeg is hier vorderingen te maken. Wij denken aan het laatste want dat is het meest tekenend voor het complete oeuvre, zeker van het afgelopen jaar, van deze verantwoordelijke portefeuillehouder. Het ontbreken van uitvoering en actie op dit gebied heeft de gemeente ongetwijfeld onnodig veel geld gekost de afgelopen jaren. En niet alleen veel geld: ook leidt het brengen van zo'n bezuiniging tot veel onbegrip bij degene die het betreft.

Hoewel het college roept dat zij de minst bedeelden in deze samenleving ontzien in hun voorstellen zijn ze blijkbaar vergeten dat ze vorig jaar deze groep al een aardige slag hebben toegebracht door voor te stellen de inkomensnorm voor bijzondere bijstand terug te brengen naar 100%. Hier wilde men het rechtse kabinet rechts inhalen. De Raad heeft uiteindelijk besloten er 110% van te maken omdat men dacht dat het regeerakkoord al wet was. Echter op 11 oktober 2011 heeft de tweede kamer het wetsvoorstel tot samenvoeging van de Wet werk en bijstand (WWB) en Wet investeren in jongeren (WIJ) aangenomen. Als ook de Eerste Kamer akkoord gaat zullen deze op 1 januari 2012 ingaan. We kunnen nu concluderen dat we vorig jaar op een dwaalspoor zijn gezet en op basis van voornemens zaken hebben aangepast. Er bestaat toch nog beleidsvrijheid voor gemeenten als het gaat om individuele bijzondere bijstand en de kwijtschelding van belastingen en heffingen. Wij stellen voor, mede gezien de economische ontwikkeling, de inkomensnorm terug te brengen naar 130%. Hiervoor hebben wij een amendement ingediend.

Steeds meer zaken worden in intergemeentelijke samenwerking gedaan. Vaak gaat dat goed als er sprake is van eenzelfde beleid en de samenwerkingsvorm de uitvoering daarop kan afstemmen. Een voorbeeld van goedwerkende samenwerking is het Regionaal Archief West Brabant. Maar soms gaat het ook goed mis. De samenwerking op het gebied van werk en inkomen in het zogenaamde Werkplein in Etten-Leur is verre van optimaal. Iedereen die een beroep moet doen op de WWB, ook al is het om een aanvulling van slechts € 70,- euro per maand, moet naar Etten-Leur voor inschrijving. Met openbaar vervoer uit Zevenbergen gaat dat via Breda, heen en terug al snel 2 uur kosten. Mensen uit Willemstad of Heijningen, zijn daarvoor ongeveer 5 uur kwijt. Dat zou nog wel gaan voor een enkele keer, maar binnen drie weken moet er deelgenomen worden aan 10 verplichte werkgroepen in Etten-Leur over solliciteren, rechten en plichten enz. Reiskosten worden door de deelnemende gemeenten uitbetaald in Etten-Leur, behalve voor Moerdijk want die kregen strippenkaarten, en ook dat liep nogal eens mis omdat de mensen van het Werkplein die niet konden vinden. Kortom een onwerkbare bureaucratische gang van zaken waardoor mensen die het toch al niet breed hebben alleen maar gefrustreerd raken. Waarbij het ook zo is dat de ambtenaren uit Moerdijk die in Etten-Leur zitten niet direct bereikbaar zijn voor hun cliënten. Wij zouden de uitvoering van deze zaken weer terug willen halen naar de gemeente, zeker nu ook het UWV uit Etten-Leur gaat vertrekken.

Moerdijk pretendeert een duurzame gemeente te willen zijn. In de vorige raadsvergadering heb ik al opgemerkt dat we ontzettend veel gebouwen slopen. In de korte tijd dat ik raadslid ben heb ik gemerkt dat deze raad en college de gemakkelijkste weg van sloop kiezen als het gaat om herontwikkeling en bestemming van ruimte. Dit geldt overigens niet alleen voor gebouwen maar ook voor het buitengebied, zie o.a. de ontwikkelingen rondom het Logistiek Park. Het duurzaam omgaan met beschikbare ruimte staat vermoedelijk niet in het woordenboek. Als het gaat om gebouwen dan is de meest duurzame vorm van bouw echter geen bouw. Door bestaande leegstaande gebouwen een nieuwe functie te geven, behalen we meerdere duurzame voordelen: we verminderen de milieubelasting en leegstand, waardoor leefbaarheid toeneemt. Bovendien verbeteren we de energieprestatie van de bestaande voorraad, met duurzame aanpassingen aan het bestaande gebouw. Dit vraagt wel om een nieuwe manier van denken van alle betrokken partijen en een cultuuromslag want we zijn in deze gemeente al jaren met de slopershamer bezig. Nogmaals: hergebruik gebouwen bespaart geld, milieu, cultuur en sfeer.

Voor wat betreft duurzaamheid moeten wij we zeker ook naar de eigen organisatie kijken. Als het gaat om het gebruik van ICT bijvoorbeeld. Vorig jaar heeft deze Raad op voordracht van de SP een motie ondertekening manifest open overheidsorganisaties aangenomen en het college heeft dat in januari 2011 ondertekend. Het ondertekenen is natuurlijk een goed begin, zoals ik toen stelde. Maar dan begint het pas. Een eerste toets is het voorstel Klantcontactcentrum. Een matig onderbouwd voorstel riep vragen op in hoeverre de uitgangspunten van het manifest zijn uitgewerkt in dit voorstel. Op die vragen werd ik verwezen naar een toelichting op pagina 89 van de beleidsbegroting. In de afwegingen en voorliggende keuzen in dat stuk was geen spoor van de in het manifest genoemde elementen terug te vinden. Sterker nog, ik bespeurde eerder vermoedens van zogenaamde vendor lock-ins waarbij je dus juist afhankelijk bent en wordt van leveranciers. Het manifest open overheidsorganisaties moet mijns inzien niet in de la verdwijnen maar er moet ook daadwerkelijk wat mee gedaan worden. Wij willen het college in het uitwerken van het voorstel daarom graag uitdagen dit manifest voor de oplossingen die nodig zijn te gebruiken. Daarbij wil ik als voorbeeld noemen het door de gemeente Bussum open-source ontwikkelde zaaksysteem. Tot slot zijn wij van mening dat ook deze gemeente de ontwikkelingen op het gebied van open data nauwlettend moet volgen en daar waar mogelijk de pioniers (de gemeenten Amsterdam, Rotterdam, Eindhoven en Enschede) op dit vlak moet volgen. Als ik zie hoe weinig vorderingen we maken in het goed toegankelijk krijgen van de raadsinformatie besef ik me dat deze gemeente wellicht te klein is en te weinig kennis heeft om dit zelf op te zetten.

De brand bij Chemie-Pack op 5 januari van dit jaar drukte onze gemeente weer met de neus op de feiten. Het industrieterrein Moerdijk heeft niet alleen baten maar geeft ook lasten en risico's. Al veel ambtelijke capaciteit is in de afhandeling van deze, door minister Opstelten tot ramp bestempelde brand, gaan zitten terwijl het rapport van de onderzoeksraad nog moet verschijnen. Oud- burgemeester Denie heeft veel tijd gestoken in het verbeteren van de veiligheid van dit gebied maar kreeg de handen van de bedrijven niet op elkaar. Meer succes lijken nu zijn opvolgers te hebben, zijn werk is dus niet voor niets geweest. Een andere constatering is dat het industrieterrein er voor zorgt dat we een lagere uitkering hebben uit het gemeentefonds terwijl voor de veiligheid van dit terrein juist meer middelen nodig zijn. Daar zullen we richting landelijke politiek aandacht voor moeten vragen. Ook met de uitkering uit de winst van het Havenschap lukt het niet zo best. Uitkering van winst gaat pas als de aandeelhouders er beiden over eens zijn en aan een aantal eisen wordt voldaan. Maar wellicht is het mogelijk het Havenschap mee te laten dragen aan de investeringen die in dit gebied ten behoeve van de veiligheid moeten worden gedaan en die anders voor rekening van de gemeente of regio zouden komen.

Veel bezuinigingsvoorstellen zijn inmiddels de revue gepasseerd. De relatieve bezuinigingen in Moerdijk lijken gezien andere gemeenten als bijvoorbeeld Rotterdam mee te vallen. 1,3 miljoen op een begroting van ruim 70 miljoen is te doen. De enorme ruimte in de begroting die het vorige college had opgenomen was een snelle winst voor dit college waardoor een grote bezuinigin zonder al te veel moeite kon worden uitgevoerd.

In mijn algemene beschouwingen van vorig jaar zei ik al dat we zelf ook in de spiegel moeten kijken. Het college heeft daar een kleine duit in het zakje gedaan door voor te stellen te korten op haar eigen uitgaven. Wij stellen voor, middels een amendement op de begroting van de raad, de raadsvergoeding terug te brengen naar 90% van het maximale bedrag. Wij zullen blijven streven naar een Menswaardig, Gelijkwaardig en Solidair Moerdijk, ook in 2012.

mr. drs. G.J.M. Blom, fractievoorzitter